هوش مصنوعی چیست؟
یه تعریف ساده از هوش مصنوعی اینه که:
هوش مصنوعی شاخه‌ای از علوم رایانه‌ای است که هدف اصلی آن تولید ماشین‌های هوشمند، با توانایی‌های انسانی و نیازمند به هوش انسانی است. هوش مصنوعی در حقیقت نوعی شبیه سازی هوش انسانی برای کامپیوتر است و منظور از هوش مصنوعی، ماشینی که بگونه‌ای برنامه نویسی شده تا همانند انسان فکر کند و توانایی تقلید از انسان را داشته باشد.
این تعریف می تواند به تمامی ماشین هایی گفته شود ، که همانند ذهن انسان عمل می کنند و توانایی حل مسئله و یادگیری را دارند. پایه و اساس هوش مصنوعی اینه که ، هوش انسان و طریق کار آن بگونه‌ای تعریف شود که ماشین بتواند به راحتی آن را اجرا کند و وظایفی که بهش محول شده است را به درستی انجام دهد
هدف‌های کلی و اساسی هوش مصنوعی بر سه پایه است
تاریخچه هوش مصنوعی
شروع و سرچشمه‌ی هوش مصنوعی به سال‌های جنگ جهانی اول برمی‌گردد. زمانی که نیروهای آلمانی برای رمزنگاری و ارسال ایمن پیام‌ها از ماشین Engima استفاده می کردند، در همین حین دانشمندی انگلیسی به نام آلن تورینگ به فکر شکست این کد‌ها افتاد. تورینگ به همراه تیمش ماشین Bombe را ساختند تا کد‌های نیروهای آلمانی را رمز‌گشایی کنند.
هردو ماشین Engima و Bombe پایه‌های یادگیری ماشینی (Machine learning) یکی از شاخه‌های هوش مصنوعی هستند.
تورینگ ماشینی را هوشمند می‌دانست بدون این که به انسان حس صحبت با ماشین را بدهد؛ با او ارتباط برقرار کند و این مسئله پایه علم هوش مصنوعی شد. یعنی ساخت ماشینی که همانند انسان فکر کند و تصمیم بگیرد.
یک توضیح کامل و علمی درباره ی هوش مصنوعی این است که:
هوش مصنوعی (AI) به شبیه‌سازی هوش انسانی در ماشین‌هایی گفته می‌شود که برنامه‌ریزی شده هستند و مانند انسان فکر می‌کنند و حرکات آنها را تقلید می‌کنند.
درک هوش مصنوعی
باید بگیم که هوش مصنوعی دارای درک است، این ویژگی بزرگ این پدیده است که در دنیای تکنولوژی بسیار مهم و از اهمیت بالایی برخوردار است. بیشتر افرادی که اصطلاح هوش مصنوعی را می شنوند ، اولین چیزی که به ذهنشان می‌رسد، ربات‌ها یا ماشین‌هایی هستند که قرار است روزی زمین را از بین ببرند، اما در واقع هوش مصنوعی که امروزه از آن یاد می‌شود قابلیت‌های مفید و بیشتری دارد.
هوش مصنوعی باید بگونه ای باشد که ماشین بتواند به راحتی آن را تقلید کند و وظایف خود را از ساده ترین تا پیچیده ترین آن را انجام دهد.
کاربرد‌های هوش مصنوعی در صنعت‌های مختلف
هوش مصنوعی یک علم بی انتهاست، در هر زمینه‌ای می‌توان از هوش مصنوعی استفاده کرد. اما از مهمترین کاربرد‌های این هوش در دنیای تکنولوژی امروز که خیلی به انسان کمک کرده ، می توان به موارد زیر اشاره کرد:
کشاورزی
انسان در گذشته از ابزار‌های دستی برای کشاورزی استفاده می‌کرد. اما امروزه با کمک ابزار‌های جدید بدون کمک انسان کارها انجام می‌شود.
پرواز های خودکار
امروزه خلبان‌ها به طور کامل یک هواپیما را هدایت نمی‌کنند، با استفاده از هوش مصنوعی که در داخل هواپیما استفاده می‌شود مسیر و مقصد به این هوش داده می‌شود و هواپیما به طور خودکار به سمت مقصد حرکت می‌کند.
البته استفاده از این روش به عهده خود خلبان است که می‌خواهد از این روش استفاده کند یا خیر.
قسمت‌های امنیتی و نظارتی
امروزه امنیت هر مکان خاص و مهمی به شدت اهمیت دارد، هم برای کارکنان هر قسمت و همچنین برای افرادی که در محلی در حال رفت وآمد هستند. از مهمترین این مکان‌ها می‌توان به فرودگاه اشاره کرد.
سوالی که اینجا پیش می‌آید این است که هوش مصنوعی چه تاثیری در امنیت فرودگاه‌ها دارد؟
با استفاده از هوش مصنوعی که در جایگاه ورود و خروج مسافران است می‌توان از ورود اشیاء غیر مجاز به داخل هواپیما جلوگیری کرد و همچنین شناسایی افراد ممنوع الخروجی که با تغییر چهره می‌خواهند از کشور خارج شوند.
هوش مصنوعی حتی قادر است این افراد را از طریق ایستادنشان شناسایی کند. از دیگر موارد امنیتی که می‌توان اشاره کرد، دوربین های مداربسته در شرکت‌ها یا مجتمع‌های تجاری است. یه خبر جالب از پیشرفت دوربین‌های مداربسته با استفاده از هوش مصنوعی که می توان به آن اشاره کرد این است که با این تکنولوژی پیشرفته می‌توان اتفاقات و تهدید‌های احتمالی را قبل از وقوع آن پیش‌بینی کرد.
هوش مصنوعی حتی در امنیت سایبری و رایانه‌ای دخالت دارد ، اما قسمت خطرناک این ماجرا آن است که هکر‌های حرفه‌ای با استفاده از هوش مصنوعی می‌توانند وارد اطلاعات شخصی افراد شوند.
آنالیز فعالیت‌های ورزشی
پدیده ی بزرگی مانند VAR که در چند سال اخیر در ورزش استفاده شد کمک بسیار زیادی به داوران رشته‌های مختلف ورزشی کرد. همچنین با هوش مصنوعی می‌توان رفتار ورزشکاران در داخل زمین مشاهده کرد.
برنامه های کاربردی برای هوش مصنوعی بی پایان است. این فناوری را می توان در بسیاری از بخش ها و صنایع مختلف به کار برد.
از دیگر کاربرد‌های مهم هوش مصنوعی، در صنعت بهداشت و درمان برای تنظیم دوز داروها. همچنین درمان بعضی بیماری‌ها و استفاده ابزار‌های پزشکی در اتاق جراحی است.
نمونه‌های دیگر دستگاه‌هایی که به هوش مصنوعی مجهز هستند شامل اتومبیل‌هایی هستند که به طور خودکار رانندگی می‌کنند.
اما هر یک از این دستگاه‌ها باید عواقب هر گونه اقدامی را که انجام می‌دهند بسنجد، چون هر عملی نتیجه‌ای دارد.
در اتومبیل های خودران ، سیستم رایانه‌ای ( هوش مصنوعی ) باید تمام داده‌های خارجی را که به خود اختصاص داده بطور صحیح محاسبه کند و به روشی عمل کند که از تصادف جلوگیری شود و همچنین این ماشین‌ها به گونه‌ای طراحی شده‌اند که در صورت برخورد همزمان ماشین به یک شخص ، طوری شرایط را محاسبه کند که باعث کمترین میزان خسارت جانی و مالی شود.
طبقه بندی هوش مصنوعی
هوش مصنوعی را می توان به دو دسته ی ضعیف و قوی تقسیم کرد:
هوش مصنوعی ضعیف سیستمی است که فقط برای انجام یک کار بطور خاص طراحی شده و قادر به انجام دو کار نمی باشد.
سیستم‌های ضعیف هوش مصنوعی شامل بازی‌های ویدئویی مثل بازی شطرنج از بالا، و یا دستیاران شخصی بعضی شرکت‌ها مانند: Amazon Alexa و Apple Siri هستند.
در خصوص کار این دستگاه‌ها می‌توان گفت که شما از آنها سوال می‌پرسید و همان لحظه جواب می‌دهند.
سیستم‌های هوش مصنوعی قوی سیستم‌هایی هستند که وظایفی را مانند انسان انجام دهند این سیستم‌ها تمایل به برنامه‌های پیچیده‌تری دارند و برای موقعیت‌هایی شده‌اند که در آن ممکن است مشکلی را بدون دخالت انسان‌ها حل کنند
سوالی اینجا پیش می آید که چگونه یک هوش مصنوعی، ضعیف یا قوی است؟
با پیشرفت تکنولوژی ، معیار‌های قبلی که از هوش مصنوعی تعریف می کردند، از بین رفته. برای مثال ماشین‌هایی که عملکرد‌های اصلی را محاسبه می‌کردند دیگر جزئی از هوش مصنوعی محسوب نمی‌شوند، زیرا این عملکرد به عنوان یک عملکرد ذاتی رایانه‌ای شناخته می‌شود.
قسمت مهم اینه که ، الگوریتم‌ها نقش مهمی را در عملکرد هوش مصنوعی بازی می‌کنند. الگوریتم‌های ساده برای هوش مصنوعی با برنامه ساده استفاده در حالی که الگوریتم‌های پیچیده‌تر به عملکرد هوش مصنوعی با برنامه پیچیده کمک می‌کند.
هر علمی که بهترین عملکرد‌ها را داشته باشد ضرر‌هایی نیز به همراه خواهد داشت، هوش مصنوعی با تمام عملکرد‌های خوبی که دارد می‌تواند مخرب باشد.
از مهمترین خطراتی که می توان به آنها اشاره کرد، سلاح‌های خودمختاری هستند که برای کشتن برنامه‌ریزی شده‌اند. اگر این ابزار در دست یک شخص اشتباه قرار گیرد می‌تواند به راحتی تلفات زیادی داشته باشد.
قسمت دیگر ماجرا می‌تواند شامل ارائه ارتش‌های رباتیک مثل پهپادها و سربازان رباتیک هوشمند شود.
یه مسئله مهم دیگر این که هوش مصنوعی برنامه ریزی شده تا کار مفید انجام دهد ، اما ممکن است این هوش برای دستیابی به هدف خود روشی مخرب ایجاد کند.
این اتفاق زمانی رخ می دهد که ما نتوانیم اهداف هوش مصنوعی را با خود هماهنگ کنیم که این مسئله بسیار سخت است.
به طور مثال: اگر شما از یک ماشین هوشمند مطیع بخواهید در اسرع وقت شما را به فرودگاه برساند ممکن است این ماشین هوشمند برای اینکه بخواهد سریعتر اقدام کند شما را به کام مرگ برد.
ضرر بزرگی که همین الان انسان با آن مواجه شده اینه که ماشین‌ها و ابزارها، توسعه چشمگیری پیدا کردند که در آینده نچندان دور انسان دیگر قادر به کار کردن نخواهد بود و ربات‌ها جایگزین نیروی انسانی شده و به راحتی مهارت‌های انسان را از بین ببرند.
قسمت دیگر ماجرا این است که ماشین‌ها می‌توانند هک و به حریم شخصی افراد وارد شوند و همانطور که گفته شد می‌توانند یک اسلحه جنگی شوند.
برای یک جمع بندی کلی از مقالمون میشه گفت
هوش مصنوعی شاخه‌ای گسترده و مهم از علوم رایانه‌ای است که نقش بسیار مهمی در زندگی روزمره ما ایفا می کند. از طرف دیگر در آینده بسیار نزدیک، نقش هوش مصنوعی در زندگی بشر به قدری حیاتی می شود که زندگی در دنیای متمدن را بدون استفاده از فناوری‌های هوش، غیر ممکن خواهد بود. در چند سال اخیر ایران در این زمینه جایگاه قابل قبولی را کسب کرده، در گزارشی که اخیرا توسط نیچر چاپ شد ، ایران یکی از کشورهای پر تولید مقالات علمی دنیا در زمینه هوش مصنوعی است.
از طرفی دیگر جنبه‌های ترسناکی از کاربرد‌های هوش مصنوعی وجود دارد که انسان را درباره آینده و دستاوردهای این علم نگران می کند. استفاده از هوش مصنوعی در حوزه نظامی و حتی حاکمیت ربات‌ها بر انسان می تواند بسیار نگران کننده و نزدیک باشد.